İKSV tarafından verilen Talât Sait Halman Çeviri Ödülü'nün sekizincisi, Kuveytli yazar Taleb Alrefai’nin karmaşık denizcilik terimleriyle dolu eseri Kaptan’ı büyük bir maharetle Türkçeleştiren Zafer Ceylan’ın oldu.
Zafer Ceylan 1985'te İstanbul’da doğdu. 2008’de Ankara Üniversitesi, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi, Arap Dili ve Edebiyatı Bölümünden mezun oldu, 2011’de yine aynı kurum ve alanda yüksek lisans, 2017’de ise doktora derecesi aldı. Mısırlı yazar Baha Tahir’in beş öykü kitabından derleyip çevirdiği "Bilmezdim Tavus Kuşlarının Uçabildiğini" adlı öykü toplamı Kırmızı Yayınları etiketiyle 2017’de, Kuveytli yazar Taleb Alrefai’nin Kaptan adlı romanının çevirisi ise 2022'de Ayrıntı Yayınları etiketiyle yayımlandı. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi, Yabancı Diller Yüksekokulu, Arapça Mütercim ve Tercümanlık Anabilim Dalında öğretim üyesi olarak görev yapan Ceylan’ın, modern Arap edebiyatından yaptığı kısa öykü, şiir ve deneme çevirileri Sözcükler, Sarnıç Öykü, Balkon, Bağlaç Kültür Sanat dergilerinde ve parsomenfanzin.com internet sitesinde yer aldı.
Gerekçeli Karar
“Kuveytli yazar Taleb Alrefai’nin gerçek bir kaptan olan Ali Nâsır en-Necdî’nin 1979 yılında başından geçenlerden ilhamla kaleme aldığı şiirsel kısa romanı Kaptan, 2018 yılında Londra’daki Booker Prize Foundation tarafından yönetilen, Arap dünyasının en prestijli ödülü International Prize for Arabic Fiction adayları arasında yer almıştır. Korkunç bir fırtınada sırra kadem basan Kaptan Ali Nâsır en-Necdî’nin yaşadıklarından hareketle yazdığı bu kitabında Taleb Alrefai, ihtiyar kaptanın denizin çağrısına çocukluğunda ilk defa kulak verdiği günlerden inci avcılığıyla geçen ilk deniz maceralarına ve 14 yaşında kaptan oluşuna dek girift bir portresini sunmaktadır. Arap Yarımadası’nda inci avcılığının sona erişiyle insanın denizle olan bağlantısının kopuşunu ve bir geleneğin sona erişini dokunaklı bir biçimde anlatan roman, yazarın Kuveyt tarihinin bir kahramanı olarak gördüğü kaptana bir saygı duruşu niteliğindedir. Bize aynı zamanda petrolü keşfetmelerinden önce Kuveytlilerin yaşadıkları hayatı tanıtmakta, bir keşif heyecanına bizi ortak etmektedir. Zafer Ceylan, karmaşık denizcilik terimleriyle dolu metni büyük bir maharetle Türkçeleştirmiş, Arapça orijinaline sadık kalmanın yanı sıra Türkçenin unutulmayacak gemicilik hikâyeleri arasına girmesini sağlamıştır. Ceylan, görünürde sade bu metnin çarpıcı imgelemine gösterişsiz, ustalıklı karşılıklar bulmuş, diyalogları büyük bir başarıyla Türkçe söylemiş ve Arapçadan Türkçeye çevrilen edebiyat külliyatına önemli bir katkı sunmuştur. Türkiye’de az tanınan Kuveyt edebiyatının kapılarını okurlara açan çevirinin, Arapça edebiyatın bu incisini başarıyla su yüzüne çıkardığını düşünüyoruz.”
Seçici Kurul
Doğan Hızlan, yazar (Başkan)
Sevin Okyay, yazar, çevirmen ve eleştirmen
Ayşe Sarısayın, yazar ve çevirmen
Yiğit Bener, yazar ve çevirmen
Kaya Genç, yazar ve çevirmen
Kaptan (Al Najdi)
Yazar: Talib Rifaî
Çevirmen: Zafer Ceylan
Yayınevi: Ayrıntı Yayınları
İlk baskı: 2022