İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV), 1957-1980 yılları arasında, operanın mabedi La Scala Tiyatrosu’nun primadonnası olan Leyla Gencer’i, vefatının 10. yılında, hem dokuzuncusu düzenlenen Leyla Gencer Şan Yarışması’yla hem de Primadonna ve Yalnızlık başlıklı bir sergiyle anmıştı. 20. yüzyılın en önemli opera sanatçıları arasında gösterilen sanatçının anısı bir bir belgesel ile yaşamaya devam ediyor.
Leyla Gencer’i, kendisiyle tanışma ve çalışma fırsatı bulmuş sanatçılarla yapılan söyleşilerle daha yakından tanıma fırsatı sunan Leyla Gencer: La Diva Turca başlıklı bu belgeselin yapımcılığını, Leyla Gencer Arşivi’ni de bünyesinde bulunduran İKSV, yönetmenliğini ise Selçuk Metin üstleniyor. Belgeselin metni ve senaryosunda gazeteci ve yazar Zeynep Oral’ın imzası bulunuyor. Halit Ergenç’in sesiyle güçlenen yapıma katkıda bulunan diğer sanatçılar ise Selçuk Yöntem, Bergüzar Korel ve Mehmet Günsür.
Çekimleri 2018 boyunca Milano, Roma, Napoli ve İstanbul’da yapılan belgesel için kamera karşısına geçen isimler arasında yazar Franca Cella, La Scala Tiyatrosu Akademisi Kurucusu Carlo Fontana, San Carlo Operası Yöneticisi Rossana Purchia, Sferisto Operası Sanat Yönetmeni ve Gencer’in uzun yıllar operalarında birlikte çalıştığı dekoratörü Pier Luigi Pizzi, Leyla Gencer Şan Yarışmalarına katılan 2006 finalisti, soprano Simge Büyükedes ile 2006 birincisi, soprano Nino Machaidze,2008 finalisti mezzosoprano Asude Karayavuz, Borusan Sanat Genel Müdürü Ahmet Erenli, İKSV Genel Müdürü Görgün Taner, MSGSÜ Devlet Konservatuvarı Öğretim Üyesi Rejisör Yekta Kara, La Scala Tiyatrosu Akademisi Müzik Departmanı Yöneticisi Daniele Borniquez bulunuyor.
Belgeselin özel gösterimi yapıldı
Leyla Gencer: La Diva Turca, 23 Ocak’ta, Cinemaximum City’s Nişantaşı’nda yapılan özel bir gösterimle ilk defa seyirciyle buluştu. Gösterim öncesinde Sofa Otel - Autograph Collection’da gerçekleştirilen kokteylde konukları İKSV Genel Müdürü Görgün Taner, İKSV Genel Müdürü Yardımcısı Yeşim Gürer Oymak, belgeselin yönetmeni Selçuk Metin, metin ve senaryoyu kaleme alan Zeynep Oral ve belgeseli seslendiren Halit Ergenç karşıladı.
Kokteylde konuşan İKSV Genel Müdürü Görgün Taner, “Bu akşam, Leyla Gencer’i onun müzik ve sahne tutkusunu paylaşmış isimlerden dinleyecek, bir kez daha onun üstün yeteneğine şahit olma fırsatını yakalayacağız. Başta belgeselimizin, metin ile senaryosunu kaleme alan Zeynep Oral, yönetmeni Selçuk Metin ve anlatımıyla filme değer katan Halit Ergenç olmak üzere emeği geçen herkese teşekkür etmek istiyorum,” dedi.
Leyla Gencer’in bu ülkenin ve dünyanın aydınlık yüzü, bir öncü olduğunu belirten Zeynep Oral; gerçek müzikseverler ve çağdaş evrensel değerleri benimseyenlerin onu zaten unutmadıklarını dile getirdi.
Konuşmasında Leyla Gencer’in sadece sanatçılara değil, çalışan, üreten herkese ilham ve cesaret verecek bir hayat yaşadığının altını çizen Halit Ergenç, “Leyla Gencer’i bu ve pek çok başka yönüyle de anlatan bu belgeseli seslendirmek benim için büyük bir gururdur,” dedi.
20 yılı aşkındır İKSV’nin tüm tanıtım filmlerine imzasını atan ve İKSV Stüdyo’nun direktörlüğünü üstlenen filmin yönetmeni Selçuk Metin ise, La Diva Turca’nın belgeseline imza atmanın kendisi için büyük bir gurur kaynağı olduğunu, belgeselin araştırma sürecinde Zeynep Oral’ın Tutkunun Romanı adlı kitabının senaryonun temelini oluşturduğunu, Nebil Özgentürk tarafından hazırlanmış olan Rüzgara Karşı Yürüyenler belgeseli için çekilmiş tüm röportaj ve kayıtların da çok önemli bir kaynak olduğunu ifade etti.
Leyla Gencer: La Diva Turca belgeselinin, Nisan ayında 38. İstanbul Film Festivali’ndeki prömiyerini yaptıktan sonra ulusal ve uluslararası film festivallerinde izleyiciyle buluşacak.
Leyla Gencer hakkında
20. yüzyıl opera dünyasına damgasını vuran Leyla Gencer İstanbul’da doğdu. İstanbul Belediye Konservatuarı’nda başladığı şan eğitimine İtalyan soprano Giannina Arangi-Lombardi ve Apollo Granforte ile devam etti. 1950’de Ankara Devlet Operası sahnesinde Mascagni’nin Cavalleria Rusticana’sında Santuzza rolünü yorumladıktan sonra kısa bir süre içerisinde yurtiçinde tanınan bir opera sanatçısı oldu; birçok önemli devlet etkinliğine soprano olarak davet edildi. Gencer'in İtalya sahnelerine adım atması Napoli'deki San Carlo Tiyatrosu'nda yine Santuzza rolüyle oldu.
1957-1980 yılları arasında, operanın mabedi sayılan La Scala Tiyatrosu’nun primadonnası olan Leyla Gencer, Vittorio Gui, Tullio Serafin, Gianandrea Gavazzeni ve Riccardo Muti gibi seçkin İtalyan şeflerle çalıştı. Donizetti’nin unutulmuş operalarını yeniden gün yüzüne çıkarıp başarılı bir şekilde yorumlayarak “Donizetti Rönesansı”nın gelişmesine büyük katkıda bulundu. Geniş repertuvarı, lirik sopranodan dramatik koloratüre uzanan bir yelpazede 72 rolü kapsayan Leyla Gencer, 1985’te opera sahnelerine veda etti. 1992 yılına dek konser ve resitallerine devam eden soprano, daha sonra kendini genç sanatçıların yetişmesine adadı. Gencer, 2008 yılındaki vefatına kadar La Scala Tiyatrosu’nda opera sanatçıları için kurulan akademinin sanat yönetmenliğini sürdürdü ve İstanbul Kültür Sanat Vakfı’nın mütevelliler kurulu başkanlığını üstlendi. Leyla Gencer, 10 Mayıs 2008 tarihinde Milano’daki evinde vefat etti.